W pobliżu znajdują się kratery Silvestri — łatwa i bezpłatna trasa, odpowiednia nawet na spacery z dziećmi i pierwsze spotkanie z wulkanem.
Widok na kolejkę linową Rifugio Sapienza, która przebiega niedaleko miejscowości Zafferana Etnea
2. Północny stok. Północny stok jest mniej turystyczny, co daje to samo poczucie dzikiej przyrody. Z punktu Piano Provenzana (1800 m) zaczyna się wiele szlaków.
Widok na Piano Provenzana, skąd rozpoczynają się wycieczki
W szczególności szlak Monti Sartorius o średnim stopniu trudności, która przebiega przez kilka starych kraterów i zajmuje około czterech godzin. Zimą działa tu ośrodek narciarski ( karnet kosztuje od 35 euro).
Jaskinie lawowe, w tym Grotta del Gelo, gdzie przez cały rok zachowuje się lód, również są interesującą opcją.
Można również wybrać się na wspinaczkę do głównego krateru, która jest dozwolona tylko z certyfikowanym przewodnikiem (koszt — od 55 euro).
Oprócz przyrody, okolice Etny zachwycają również szlakami gastronomicznymi. Na jej zboczach działają winnice, które oferują degustacje wyjątkowych win z winogron uprawianych na lokalnych wulkanicznych glebach (od 25 do 45 euro). Warto również spróbować lokalnych przysmaków:
fistaszki z Bronte,
miód z Etny,
czerwone pomarańcze,
a także tradycyjne potrawy, których można spróbować tylko tutaj — Pasta alla Norma, Salsiccia al ceppo i Caponata etneo.
W pobliżu znajdują się inne wyjątkowe zabytki przyrody — bazaltowy wąwóz Alcantara, powstały w wyniku oddziaływania lawy na rzekę, a także największy na Sycylii park przyrodniczy Nebrodi i rezerwat ptaków w oazie Simeto.
Więcej informacji na temat wszystkich tych tras podamy w dalszej części artykułu.
Południowe zbocze Etny to najwygodniejsze miejsce na pierwsze spotkanie z wulkanem. Drogi są w dobrym stanie, infrastruktura działa, a krajobrazy zmieniają się niemal co minutę – od lasów po pola lawowe.
Rifugio Sapienza – Etap 1. Start z Rifugio Sapienza na wysokości 1910 metrów. Jest to klasyczny punkt dla turystów, gdzie znajduje się parking, kawiarnia, sklepiki z pamiątkami, a nawet hotel. Jeśli jedziecie tam wynajętym samochodem, po drodze można zatrzymać się w kilku małych miasteczkach (Nicolosi i Zafferana Etnea), gdzie są piękne malownicze widoki.
W pobliżu Rifugio Sapienza parking kosztuje 5 euro za dzień. Miejsc jest wystarczająco dużo nawet w sezonie, jeśli przyjedzie się wcześnie. Około 9:30 rano można bez problemu znaleźć miejsce, ale już o 10:30 parking jest prawie pełny.
Tak wygląda ostatnia roślinność w pobliżu Rifugio Sapienza
Jeepy – Etap 3. Z górnej stacji na wysokości 2500 metrów dalej można iść pieszo lub wjechać jeepem 4×4 do Torre del Filosofo. Można kupić bilet łączony na kolejkę linową i jeepy. Cena: 80 euro – to wygodne i szybkie, zwłaszcza że dalej czeka jeszcze pieszy odcinek.
Trekking – Etap 4. Ostatni odcinek do punktów widokowych prowadzi wyłącznie pieszo, ale nie jest zbyt trudny – trzeba być po prostu przygotowanym na sypkie podłoże i wiatr.
Ta trasa ma średni poziom trudności. Potrzebne będą około 2 godziny – wliczając podejście, przerwy na zdjęcia i powrót. Większość ścieżki prowadzi po lawowym podłożu – jest ono nieco sypkie, dlatego buty powinny być stabilne, z dobrą przyczepnością. Trasa ta obfituje w imponujące lokalizacje:
Kratery erupcji z 2002 roku – imponujący przykład tego, jak wygląda stosunkowo «świeża» aktywność wulkaniczna. Czarne stożki popiołu kontrastują z błękitnym niebem, tworząc surrealistyczny obraz.
Valle del Bove – gigantyczna kaldera po wschodniej stronie Etny, widoczna z trasy. To spektakularna dolina o długości 8 km i szerokości 5 km, powstała po starożytnej erupcji. Kiedy stoisz na jej krawędzi, ogrom i potęga natury dosłownie paraliżują.
Wyloty pary – wzdłuż trasy można zobaczyć miejsca, z których spod ziemi wydobywa się para. To przypomnienie, że Etna to żywy wulkan. Czuć zapach siarki i ciepło wydobywające się z tych otworów.
Panorama Sycylii – w pogodny dzień z wysokości 2900 metrów rozciąga się widok na większą część wyspy, Morze Jońskie, a nawet wybrzeże Kalabrii na kontynencie włoskim.
Na trasie trekkingowej Etna
Alternatywne opcje. Jeśli trekking na szczyt wydaje się zbyt trudny lub kosztowny, istnieje doskonała alternatywa – kratery Silvestri. Te nieaktywne kratery, powstałe w wyniku erupcji w 1892 roku, znajdują się tuż obok Rifugio Sapienza, na wysokości około 1900 metrów.
Nie trzeba jechać kolejką linową, a zwiedzanie zajmuje około godziny. Miejsce jest proste, ale pozwala zobaczyć wulkan z bliska. Z najwyższego punktu rozciąga się wspaniała panorama: widać zbocza wulkanu, miasto Katania poniżej, a przy sprzyjającej pogodzie nawet morze.
Z Etni rozciąga się wspaniały widok na nadbrzeżne osady
Rekomendacje:
Radzilibyśmy przyjść tu przed 10 rano lub bliżej wieczora – wtedy jest mniej ludzi i łatwiej zrobić fajne zdjęcia bez tłumu.
W sezonie lepiej zabrać coś do jedzenia – w samym Rifugio jedzenie jest turystyczne i drogie.
I koniecznie – potrzebna jest wiatrówka, ponieważ nawet latem wiatr może być silny i zimny.
Widok kraterów Silvestri z góry podczas wznoszenia się
Szlaki na północnym zboczu Etny
W przeciwieństwie do hałaśliwej południowej części wulkanu z kolejką linową i tłumami turystów, północna strona, w Piano Provenzana, zachwyca ciszą. Tam, na wysokości 1800 metrów, zaczyna się zupełnie inna historia — surowa, ale piękna.
Piano Provenzana i dostępne szlaki trekkingowe.
Szlak do Monti Sartorius. Jest to spokojna, ale bardzo bogata wycieczka przez wulkaniczne krajobrazy i siedem kraterów, które powstały jeszcze w XIX wieku. Długość trasy wynosi około 8 kilometrów, a jej pokonanie zajmuje cztery godziny, łącznie z przystankami na zdjęcia, piknik i krótki odpoczynek przy „botanicznych wyspach” – są to oddzielne obszary z roślinami, które wyrosły wśród zastygłej lawy (lokalni przewodnicy nazywają je „pionierami wulkanicznej gleby”).
W pobliżu tej trasy można odwiedzić jaskinie lawowe Femmine Morte. To zupełnie inny poziom emocji – ciemna, zimna galeria o długości ponad 300 metrów. W środku temperatura nie przekracza +5°C, dlatego warto się odpowiednio przygotować: ciepła odzież, latarki. Samodzielne wchodzenie do takich jaskiń jest niebezpieczne, ponieważ tunele lawowe są niestabilne i tylko doświadczeni przewodnicy wiedzą, gdzie można wejść, a gdzie nie. Towarzystwo przewodnika kosztuje około 25 euro od osoby.
Droga północnym zboczem Etny zaczyna się od lasów (w pobliżu Piano Provenzana)
Inne szlaki na północnym zboczu: poziomy trudności i długość. Większość tras ma różną długość i poziom trudności – od bardzo krótkich spacerów po poważne, wielogodzinne wędrówki.
Na przykład szlak do zastygłej lawy z 2002 roku zajmie około godziny – łatwa, spokojna, prawie płaska ścieżka. Natomiast Sentiero Monte Nero wymaga już więcej wysiłku i czasu, ale otwiera panoramę doliny Alcantera.
Krótkie szlaki (1–3 godziny).
Pola lawowe z 2002 roku – 2,5 km, około 1 godziny.
Trasa okrężna Piano Provenzana – 3 km, około 1,5 godziny.
Sentiero dei Forestali – 4 km, około 2 godzin.
Średnie szlaki (3–5 godzin).
Sentiero Monte Nero – 6 km, około 3 godziny.
Percorso Monti Sartorius – 8 km, około 4 godziny z przystankami na robienie zdjęć.
Długie szlaki (6+ godzin)
Monte Nero – Monte Frumento delle Concazze – 12 km, około 6–7 godzin.
Szlak do strefy aktywnych kraterów – od 15 km, około 8 godzin (tylko z przewodnikiem).
To niesamowite zdjęcie zrobiłam podczas trasy Sentiero Monte Nero
Szczególnie ważne jest, aby wziąć pod uwagę, że wulkaniczny relief ma duży wpływ na czas przejścia – miejscami nawet krótka trasa może wydawać się dłuższa, ponieważ trzeba iść po sypkim gruncie lub starej lawie.
Wybraliśmy najciekawsze wycieczki o różnym stopniu trudności:
Dla doświadczonych podróżników północna strona otwiera jeszcze więcej możliwości. Zamawiając specjalistyczną wycieczkę do głównego krateru, przewodnik, certyfikowany wulkanolog, nie tylko zapewni bezpieczeństwo, ale także podzieli się dziesiątkami historii i wyjaśnień dotyczących tego, co zobaczycie pod stopami.
Bez pozwoleń i specjalnego sprzętu taka wyprawa jest niemożliwa — trzeba mieć oficjalne pozwolenie od parku, specjalne ubezpieczenie, kask, maskę przeciwgazową i zarejestrować się w służbie ratowniczej. Wszystko to można zorganizować za 90 euro od osoby (koszt wycieczki wraz ze wszystkimi pozwoleniami).
Północ Etny to także lato ze śniegiem. W najwyższych punktach tej części góry znajduje się kilka jaskiń lodowych, gdzie lód nie topi się nawet w upale. Od dawna były one wykorzystywane przez mieszkańców – jeszcze przed pojawieniem się lodówek.
Zimna lodowa jaskinia na Etnie
Kolejna trasa, o której warto wspomnieć: Monte Nero – Monte Frumento delle Concazze. Trzeba tu spędzić cały dzień, ponad sześć godzin, i przejść 12 kilometrów przez pola lawowe z różnych epok. Jest to fizycznie trudne, ale niesamowicie piękne: kolory lawy, szare i czerwone kamienie, dym na horyzoncie – jak obraz, który nieustannie się zmienia.
Przygotowanie do wejścia na kratery wymaga wysiłku, ale w zamian otwiera zupełnie nową rzeczywistość – dziką, spokojną i prawdziwą.
Zobacz wszystkie nasze artykuły o Sycylii i okolicach, dostępne na tej stronie
Mało znane szlaki dla miłośników przygód
Szlaki do Valle del Bove, miejsca, które naprawdę zapiera dech w piersiach. Jest to ogromna wulkaniczna dolina na wschodzie Etny, zaczynająca się od miejscowości Zafferana Etnea. Droga z miejscowości prowadzi do Piano del Vescovo, gdzie można zostawić samochód.
Widok na dolinę Valle del Bove
Bez przewodnika łatwo się tu zgubić. Pierwszą godzinę trzeba iść przez las, ale im wyżej się wspinasz, tym bardziej natura staje się surowa i niemal obca dla człowieka. Tutaj zaczynasz odczuwać, jak wielka i potężna jest ta ziemia.
Dalej, z punktu widokowego Belvedere, otwiera się niesamowity widok na całą dolinę – czarne strumienie lawy, które krzyżują się w różny sposób, tworząc wzory przypominające obrazy.
Po pewnym czasie schodzimy do doliny: nie ma tam już żadnej roślinności, tylko strumienie lawy w różnym wieku i ogromne formacje skalne. Dolina powstała w wyniku ogromnej katastrofy, kiedy stary krater wybuchł i stworzył ten gigantyczny naturalny amfiteatr.
Szlaki do jaskiń lawowych i tuneli. Kolejną osobliwością tych miejsc są jaskinie lawowe. W jaskiniach tych ściany nadal zachowują ślady zastygłej lawy o różnych kształtach: stalaktyty, półki i lawowe liny. Takie jaskinie powstają, gdy zewnętrzna część strumienia lawy ochładza się i twardnieje, tworząc „rurę”, podczas gdy płynna lawa w środku nadal płynie. Kiedy erupcja ustaje, lawa wypływa, pozostawiając pusty tunel. Wizyta w takim miejscu to wyjątkowe doświadczenie.
Grotta del Gelo to jaskinia lodowa położona na wysokości ponad 2000 metrów. Szlak prowadzi przez las, a następnie kilka godzin do samej jaskini, aż znajdziesz się w jej chłodnym i przytulnym świetle.
System tuneli lawowych Serracozzo – podczas wycieczki można spacerować po kilku poziomach jaskini, obserwując, jak zastygłe strumienie lawy mieszają się z fantastycznymi formacjami – „lawowymi stalaktytami” i „lawowymi linami”. Widzieliśmy takie wycieczki za 60 euro od osoby.
Jaskinia Serracozzo wygląda jak wąskie przejście w skałach
Warto również polecić wycieczkę do Grotta dei Tre Livelli. Koszt wynosi 58 euro od osoby i obejmuje cały niezbędny sprzęt. Grotta dei Tre Livelli składa się z trzech poziomów o łącznej długości ponad 1150 metrów.
Bardzo klimatycznie jest również w Grotta dei Ladroni, gdzie do dziś można poczuć ducha przeszłości. Była ona wykorzystywana przez lokalnych rozbójników, a na ścianach można dostrzec stare ślady ognisk.
Poniżej lista fajnych wycieczek do jaskiń lawowych, które warto polecić:
Inna opcja podobnej wycieczki – wycieczka o zachodzie słońca z degustacją z Taorminy. Koszt – 78 euro w sezonie (dzieci do 2 lat – 29 euro, 3–11 lat – 70 euro). Poza sezonem dla wszystkich koszt wynosi 40 euro
Przed wyruszeniem do którejkolwiek z jaskiń należy wyraźnie zdać sobie sprawę, że nie jest to zwykła wycieczka. Sprzęt – kaski, latarki, rękawiczki, solidne obuwie – wszystko to jest niezbędne, aby badania były bezpieczne i komfortowe.
Jednodniowe szlaki dla osób początkujących
Dla tych, którzy nie są gotowi na duże wzniesienia, ale chcą zobaczyć to, co najlepsze z wulkanu Etna bez specjalnego przygotowania, odpowiednie będą jednodniowe szlaki dla początkujących. Znajdują się tu łatwe szlaki, które pozwolą cieszyć się fascynującymi widokami bez dużego wysiłku fizycznego.
Łatwe szlaki bez specjalnego przygotowania.
Krater Silvestri. Najbardziej dostępna trasa, która nie wymaga specjalnego przygotowania fizycznego. Kratery Silvestri (Crateri Silvestri), położone na wysokości 1900 metrów, tuż obok Rifugio Sapienza. Te nieaktywne kratery są niezwykle popularne ze względu na swoją dostępność — znajdują się zaledwie kilka minut spacerem od parkingu przy dolnej stacji kolejki linowej.
Najpierw można obejść dolny krater, gdzie ścieżka z poręczami prowadzi do punktów widokowych, a następnie można wejść schodami do górnego krateru. Cała wycieczka zajmie nie więcej niż godzinę. Oto wycieczka, mniej więcej taką trasą, która nam się podoba:
2. Szlak „Monte Zoccolaro” (Monte Zoccolaro. Odpowiedni również dla początkujących. Trasa ma 3,5 km w obie strony i można ją pokonać w 2 godziny, nawet z przystankami na zdjęcia i przekąskę.
3. Monti Sartorius. Tym, którzy zdecydują się zbadać północny stok Etny, polecamy wspaniałą pętlę trasę, idealną dla początkujących — szlak Monti Sartorius. Ta trasa o długości 4 km zaczyna się od znaku drogowego Pista Altomontana na drodze SP92 (około 4 km od Piano Provenzana).
Na trasie Monti Sartorius
Wycieczki z przewodnikiem na Etnę
Dla tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej o wulkanie, ale nie chcą samodzielnie planować trasy, wycieczki z przewodnikiem są tym, czego potrzebują.
W swoim czasie wybraliśmy wycieczkę połączoną po południowej części Etny, rozpoczynającą się w Rifugio Sapienza. Obejmowała ona wjazd kolejką linową, wycieczkę jeepem na wysokość 2900 metrów i krótki trekking do Torre del Filosofo. Podczas wycieczki towarzyszył nam wulkanolog, który w przystępny sposób wyjaśniał wszystkie procesy geologiczne, opowiadał o ostatnich erupcjach, a nawet pokazywał kawałki szkła wulkanicznego, które mogliśmy zabrać na pamiątkę.
Z krateru Etny unosi się dym
Nasz jest dostępny pod tym linkiem. Cena takich wycieczek zaczyna się od 50 euro i jest to prawdziwy sposób, aby zobaczyć wulkan z różnych punktów.
Szlaki łączone (wulkan + okoliczne wioski). Jeśli masz tylko jeden dzień na Etnie, ale chcesz zobaczyć więcej, trasy łączone będą doskonałym rozwiązaniem.
Dodatkowe atrakcje w pobliżu Etni, które można dodać do tras
Osoby planujące spędzić kilka dni w pobliżu Etny mogą rozważyć dodanie do swojej trasy kilku interesujących atrakcji. Oto kilka pomysłów, które pomogą uczynić wypoczynek jeszcze bardziej ekscytującym.
Wizyta w winnicach i degustacja win wulkanicznych. Etna to prawdziwy raj dla winiarzy. Wulkaniczna gleba, bogata w minerały, nadaje lokalnym winom wyjątkowy charakter i smak, których nie można znaleźć nigdzie indziej. Miłośnikom dobrych win warto dodać do swojej trasy degustację win z lokalnych winnic.
Winnice Etny
Stoki wulkanu pokryte są wysokogórskimi winnicami, gdzie panują doskonałe warunki do uprawy odmiany Nerello Mascalese. Warto odwiedzić następujące winnice:
Tenuta delle Terre Nere w Randazzo, gdzie można skosztować wina ekologicznego.
Planeta-Feudo di Mezzo, położona między Passopiscaro a Randazzo, oferuje eleganckie wina z odmiany Carricante.
Jeśli chcesz poznać mniej znanych producentów, warto zatrzymać się w Vini Patria w pobliżu Sollicchiata, gdzie sam gospodarz oprowadzi gości po winiarni, a degustacja odbędzie się przy dużym rodzinnym stole.
Oczywiście istnieją również zorganizowane wycieczki, które pozwalają się zrelaksować i skosztować pysznego wina, nie martwiąc się o prowadzenie samochodu.
Prywatna wycieczka „Etna: quady i wino” na cały dzień – 265,14 euro (minimum dwóch uczestników). Przemieszczanie się między lokalizacjami quadami. Podczas wycieczki dwie godziny jazdy quadami po Etnie, a następnie wizyta w winnicy.
Gastronomia regionu Etna. Sycylijczycy mają swoją wyjątkową kuchnię, która odzwierciedla bogactwo ich kultury i zasobów naturalnych. Dlatego oprócz win koniecznie trzeba spróbować lokalnych przysmaków, takich jak:
Fistaszki z Bronte, uważane za najlepsze na świecie.
Lokalny miód o aromacie ziół i kwiatów rosnących na zboczach wulkanu.
Dzikie grzyby zbierane w lasach Etny.
Albo takie tradycyjne sycylijskie dania, jak Pasta alla Norma (makaron z bakłażanem i ricottą) albo Salsiccia al ceppo (kiełbaski pieczone na węglu drzewnym).
Restauracja Cave Ox
W restauracjach Osteria U Cunsulu w Linguaglossa lub Cave Ox w Sollicchiata na turystów czekają nie tylko pyszne dania, ale także wspaniałe lokalne wina, które najlepiej komponują się z kuchnią sycylijską.
Okoliczne parki przyrodnicze i rezerwaty. Nie można nie wspomnieć o niesamowitej przyrodzie wokół Etni.
Jeśli chcesz zobaczyć więcej dzikiej przyrody, możesz odwiedzić Gorge dell’Alcantara, kanion z bazaltowymi formacjami, lub pojechać do Nebrodi, największego parku przyrodniczego Sycylii.
Zobacz wszystkie nasze artykuły o Sycylii i okolicach, dostępne na tej stronie
Jak dotrzeć do wulkanu Etna
Wulkan Etna znajduje się niedaleko większości dużych miast Sycylii, więc istnieje wiele środków transportu, które mogą dowieźć turystów na miejsce. Oto kilka opcji, jak dostać się do Etny z Katanii i innych miejsc na wyspie.
Widok na Etnę od strony miasteczka Randazzo
Transport publiczny
Autobus AST. To najtańszy i najwygodniejszy sposób, aby dostać się na Etnę. Codziennie o 8:15 z głównego dworca kolejowego w Katanii odjeżdża autobus, który w ciągu dwóch godzin dowozi do Rifugio Sapienza na południowym zboczu wulkanu. Bilet kosztuje około 7 euro w jedną stronę.
Metro + shuttle + pociąg. Jeśli chcesz podróżować malowniczą trasą, możesz wybrać metro do stacji Borgo w Katanii, a następnie przesiąść się na pociąg Circumetnea do Randazzo. W sezonie letnim (czerwiec–wrzesień) ze stacji Randazzo kursują shuttlebusy do Rifugio Sapienza.
Koszt: około 15–20 euro łącznie (metro + pociąg + shuttle). To przyjemna podróż z pięknymi widokami, ale zajmuje więcej czasu (około 3–4 godziny).
Można wybrać transfer autobusem z Katanii. Panoramiczne okna pozwolą zobaczyć jak najwięcej, będą przystanki na zdjęcia i nie trzeba będzie robić przesiadek. W obie strony taka wycieczka kosztuje 45 euro.
Wynajem auta. To najlepszy sposób. Można wybrać różne szlaki, które są wygodne dla podróżujących. Jeśli wyruszysz z Katanii, można dotrzeć do Rifugio Sapienza w 45–60 minut przez miasto Nicolosi. To bardzo wygodna opcja dla tych, którzy chcą szybko dostać się na wulkan. Koszt parkowania na miejscu – około 5 euro za dzień.
Z Messiny. Położona nieco dalej od Etni, ale nadal dość dogodna do zwiedzania wulkanu. Pociągi z Messiny do Katanii kursują regularnie. Podróż trwa 1,5–2 godziny. Cena biletu wynosi od 8 do 15 euro. W Katanii można wsiąść do autobusu AST, który odjeżdża do Rifugio Sapienza lub skorzystać z autobusu wahadłowego w obie strony, tą samą trasą.
Alternatywą jest wynajęcie samochodu. Zapewni to większą elastyczność, zwłaszcza jeśli wybierzesz mniej zatłoczoną trasę przez północny stok wulkanu. Odległość z Mesyny do Rifugio Sapienza wynosi 130 km, a podróż zajmuje około 2 godzin.
Z Taorminy. Odległość między Taorminą a Etną wynosi około 50–60 km. Najłatwiejszym sposobem jest przejazd pociągiem do Katanii, a następnie autobusem do Rifugio Sapienza. Aby spędzić mniej czasu w drodze, można wynająć samochód w Taorminie i dojechać do Piano Provenzana – północnego wejścia na Etnę – w zaledwie 45–60 minut.
Droga do Rifugio Sapienza
Podobał Ci się artykuł?
Podziel się nim z przyjaciółmi: